دیابت و کم شنوایی
دیابت میتواند بهطور مستقیم روی شنوایی تاثیر گذار باشد. مطالعات نشان میدهد که افراد دیابتی حدود دو برابر بیشتر از افراد غیر دیابتی در معرض کمشنوایی میباشند.
مختصری برای دیابت
دیابت ملیتوس (Diabetes mellitus) دیابت اختلالی است که در آن بدن به دلیل مشکل در انسولین، دچار قند خون بالا میشود. انسولین هورمونی است که سطح قند خون را تنظیم میکند. بدون مقدار کافی انسولین، بدن نمیتواند بهدرستی کربوهیدراتها، چربیها و پروتئینها را متابولیزه کند. دیابت به دو نوع تقسیم میشود:
• دیابت نوع ۱: زمانی رخ میدهد که سیستم ایمنی بدن سلولهای پانکراس که انسولین تولید میکنند را از بین میبرد. افراد مبتلا به دیابت نوع ۱ وابسته به انسولین هستند؛ یعنی باید روزانه انسولین تزریق کنند. به این بیماری «دیابت جوانان» نیز گفته میشود، زیرا معمولاً در کودکی تشخیص داده میشود. حدود ۵ تا ۱۰ درصد بیماران دیابتی، دیابت نوع ۱ دارند.
• دیابت نوع ۲: زمانی رخ میدهد که بدن در برابر انسولین مقاوم میشود، یعنی انسولین دیگر نمیتواند سطح قند خون را بهطور مؤثر تنظیم کند. این وضعیت به دلیل عوامل محیطی و ژنتیکی ایجاد میشود. مدیریت آن معمولاً شامل تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی، ورزش و دارو است. بیش از ۹۰ درصد بیماران دیابتی، دیابت نوع ۲ دارند.
دیابت و کمشنوایی
• شیوع: کمشنوایی و دیابت هر دو بسیار شایعاند و میلیونها نفر در جهان را تحت تأثیر قرار میدهند. با افزایش سن، احتمال کمشنوایی بیشتر میشود و در بیماران دیابتی این روند سریعتر است.
• ارتباط علمی: مطالعات نشان دادهاند که دیابت بهطور قابل توجهی خطر کمشنوایی را افزایش میدهد. بیماران دیابتی تقریباً دو برابر بیشتر از افراد عادی دچار کمشنوایی میشوند.
• مکانیسمها:
• دیابت جریان خون و رگهای ظریف بدن (از جمله گوش داخلی) را تخریب میکند.
• قند خون بالا باعث تغییرات شیمیایی در سیستم عصبی میشود و انتقال سیگنالهای شنوایی به مغز مختل میگردد.
• الگوی شنوایی در بیماران دیابتی معمولاً شبیه “cookie-bite” (افت شنوایی در فرکانسهای پایین و بالا) یا پیرگوشی (presbycusis) است که پیشرونده و دائمی است.
• انواع دیابت:
• نوع ۱: کمبود تولید انسولین (معمولاً در کودکان و جوانان).
• نوع ۲: شایعتر (۹۰–۹۵٪ موارد)، ناشی از مقاومت بدن به انسولین یا تولید ناکافی آن، بیشتر در بزرگسالان.
• هر دو نوع میتوانند منجر به عوارضی مانند سکته، بیماری قلبی، نارسایی کلیه و کمشنوایی شوند.
• اهمیت تشخیص و غربالگری:
• بسیاری از بیماران (حتی سالمندان) هرگز تست شنوایی انجام ندادهاند.
• همانطور که بیماران دیابتی سالانه باید معاینه چشم داشته باشند، آزمایش شنوایی سالانه نیز ضروری است.
• پیامدها:
• کمشنوایی درماننشده میتواند به مشکلات روانی (افسردگی، انزوا، تحریکپذیری) و حتی زوال عقل (دمانس) منجر شود.
• مطالعات نشان دادهاند که بیماران با کمشنوایی درماننشده تا ۵ برابر بیشتر در معرض ابتلا به دمانس هستند.
• درمان و مدیریت:
• کنترل دیابت با دارو، رژیم غذایی و ورزش ضروری است.
• بیماران دیابتی بالای ۵۰ سال با کمشنوایی باید از سمعک و توانبخشی شنوایی بهره ببرند.
• بهترین تیم درمانی شامل پزشک عمومی، متخصص غدد، قلب، شنواییشناس، متخصص گفتاردرمانی، چشمپزشک، روانشناس، مربی ورزشی و متخصص تغذیه است. متأسفانه شنواییشناسان اغلب در این تیم نادیده گرفته میشوند.
• نتیجهگیری:
دیابت و کمشنوایی هر دو اختلالات شایعی هستند و مدیریت فعالانه آنها باعث ارتقای کیفیت زندگی، کاهش مشکلات شناختی و بهبود سلامت عمومی میشود
• کمشنوایی در دیابت بیشتر حسی–عصبی (Sensorineural) هست، یعنی ناشی از آسیب به گوش داخلی و عصب شنوایی.
• اغلب بهصورت دوطرفه و تدریجی پیشرفت میکند.
• در افراد دیابتی، وزوز گوش و مشکلات تعادل هم بیشتر دیده میشود.
⸻
راهکارها برای کاهش خطر
-
-
- کنترل قند خون HbA1c
- رژیم غذایی سالم.
- ورزش منظم.
- چکاپ شنوایی سالانه برای بیماران دیابتی بالای ۴۰ سال.
- پرهیز از قرار گرفتن در معرض صداهای بلند .
- یک شرح حال کامل شامل: داروهای مصرفی، سابقه پزشکی، سابقه قرار گرفتن در معرض صداهای بلند، آسیب به سر یا گردن، بستریشدن در بیمارستان طی ۱۰ تا ۲۰ سال گذشته، سابقه خانوادگی و شکایات مربوط به شنوایی یا تعادل.
-
- ارزیابی شنواییشناسی شامل پایش موارد زیر:
- الف) سلامت گوش خارجی و میانی به دلیل افزایش خطر عفونت در افراد دیابتی
- ب) عوارض جانبی احتمالی داروهای مربوط به درمان دیابت (اوتوتوکسیسیته یا آسیب به گوش)
-
- توصیههای درمانی شامل مراقبت از شنوایی و تعادل و همچنین پایش مداوم.
-
- ارجاع برای آموزش دیابت (در صورتی که از قبل انجام نشده باشد).
-
دیدگاه خود را بیان کنید